علت سقط مادیان چیست؟

علت سقط مادیان چیست؟

اولین قدم برای جلوگیری از سقط مادیان، درک علت وقوع آن در وهله اول است. از آنجایی که پرورش دهندگان اسب مشتاقانه منتظر تولد کره اسب هستند، همیشه یک ترس تمام وجودشان را فرا می گیرد و آن هم ترس از سقط مادیان است. سقط مادیان معمولا 300 روز قبل از تولد رخ می دهد.
در بدترین حالت ممکن می توانیم بگوییم که سقط مادیان نه تنها باعث از دست رفتن کره اسب می شود، بلکه این اتفاق مانند بیماری است که به جان مادیان می افتد. صرف نظر از میزان ضرر و زیان، سقط جنین می تواند یک ضربه عاطفی و مالی مخرب برای صاحب اسب باشد.
دانستن و درک کردن دلایل مختلف سقط مادیان بسیار مهم است؛ زیرا این امر می تواند سلامت اسب را در معرض خطر قرار دهد. به یاد داشته باشید، علت سقط مادیان بر اساس موقعیت جغرافیایی متفاوت است. در این مقاله قصد داریم به بررسی برخی از علت های عفونی و غیر عفونی شایع بپردازیم.

علت سقط مادیان چیست؟

علت های عفونی مادیان کدامند؟

• ویروس هرپس اسب-1 (EHV-1)

پیتر تیمونی، ویروس هرپس اسب را مهمترین عامل سقط مادیان می داند که به آن رینوپنومونی اسب نیز می گویند. وی می گوید: “این ویروس در تمام جهان فراگیر است.” و اضافه می کند که تا حدود 60% از اسب های بالغ ناقل این ویروس هستند. این ویروس هر لحظه امکان فعالسازی مجدد و تکثیر در جریان خون را دارد. تیمونی می گوید: “زمانی که این اتفاق می افتد، اسب می تواند ویروس را به مدت 36 تا 48 ساعت در حلق ریخته و به طور بالقوه ای آن را به مادیان آبستن انتقال دهد.”
به همین علت؛ مادیان باید در 5، 7 و 9 ماه بارداری واکسینه شوند. پاتریشیا سرتیچ هشدار می دهد که حتی اگر این واکسن به کاهش شیوع و شدت آن کمک کند، 100% محافظت کننده نیست. وی می گوید: “دلیل آن، خوب نبودن واکسن است.

“بدن مادیان نمی تواند به تنهایی از پس ایمنی در برابر این ویروس برآیند، بنابراین تجویز واکسن ها در دوران مختلف آبستنی ضروری است.”
تیمونی می گوید که مادیان ها در هر زمان از آبستنی می توانند در معرض ویروس قرار بگیرند و منقبض شوند. با این حال، بیشترین سقط اسب ماده با EHV-1 مرتبط است که از ماه هفتم آبستنی اتفاق می افتد. ویروس بعد از ورود به جریان خون، در جفت مستقر می شود و می تواند به عروق آن آسیب بزرگی وارد کند. در نتیجه، ضایعات ترومبوآمبولیک ایجاد می شود.
این موضوع سبب اختلال در تامین خون جفت شده و می تواند منجر به جدا شدن جفت از رحم و بیرون راندن کره اسب شود. بسته به شدت آسیب، ممکن است ویروس قدرت آلوده کردن جنین را نداشته باشد. در چنین مواردی، فقط بافت های جفت پس از کالبد شکافی آزمایش مثبت می دهند.
در موارد دیگر که مادیان در اواخر دوران آبستنی خود قرار دارند و در معرض این ویروس قرار می گیرند، ممکن است سقط مادیان رخ ندهد. با این حال، از آنجایی که ویروس می تواند از جفت عبور کند، مادیان می تواند کره اسب هایی آلوده به EHV-1 به دنیا آورند.
تیمونی می گوید: “چنین کره اسب هایی از بیماری به نام پنومونیت ویروسی بینابینی (التهاب ریه) رنج می برند که پیشرونده است و معمولا باعث مرگ کره در چند روز اول زندگی می شود.” او ادامه می دهد: “شما هیچ کاری نمی توانید انجام دهید. شما می توانید آن را به صورت علامتی درمان کنید، اما پاتوژنز (روش ایجاد آن) را برطرف نمی کنید. چنین کره هایی در ترشحات بینی خود، مقدار زیادی از این ویروس دارند. اگر این کره اسب در نزدیکی کره های دیگر یا اسب های آبستن قرار داشته باشد، احتمال خطر ابتلا آنها به این ویروس افزایش می یابد.”

• ویروس هرپس اسب-2 (EHV-4)

این پاتوژن معمولا با بیماری تنفسی کره اسب جوان در مدت کوتاهی پس از از شیر گرفتن یا اسب های مسن در حین آموزش همراه است. برخی از سویه ها می توانند سبب ایجاد ویروسی مرتبط با سلول نیز شوند. تیمونی می گوید: “این موارد می تواند منجر به سقط مادیان شود.” مادیان آلوده به EHV-1 یا EHV-4 طبیعی به نظر میرسند و هرگز نشانه هایی از سقط قریب الوقوع ندارند. تیمونی توضیح می دهد: ” هیچ مشکل باروری کوتاه مدت یا بلند مدت در رابطه با توانایی تولید مجدد مادیان وجود ندارد.”
سرتیچ اضافه می کند: “مگر اینکه مزرعه ای داشته باشید که هوای آن گرم باشد و ممکن است تب گذرا را از دست دهید و نمی دانید که مادیان در معرض آن قرار گرفته اند یا خیر.”

علت های عفونی سقط اسب ماده کدامند؟

• آرتریت ویروسی اسب (EVA)

اسب هایی که به این بیماری سیستماتیک مبتلا هستند ممکن است علائم تنفسی داشته باشند. تورم مکرر در پاها، به خصوص اندام های عقب، متورم شدن قسمت بالای چشم و اطراف آن نیز به عنوان نشانه های این بیماری شناخته می شوند. ممکن است یک یا هر دو چشم پاره شود. متاسفانه این ویروس، مانند EHV-1 و EHV-2، علائمی جزء تب قبل از سقط نداشته باشند.
تیمونی می گوید: “در حالی که بیشتر مادیان آلوده به EHV-1 در هفت ماه حاملگی یا بیشتر سقط می کنند، مادیان آلوده به ویروس نیز می توانند در اوایل دو ماه آبستنی سقط جنین کنند. برخی از مادیانهای آلوده در اواخر آبستنی می توانند به زودی فارغ شوند و کره اسب هایی آلوده به دنیا آورند که در عرض 48 تا 96 ساعت می میرند.”
“اگر شما کره اسبی دارید که با این بیماری به دنیا آمده است، مهربانانه ترین و انسانی ترین کاری که می توانید انجام دهید این است که اجازه دهید تا بمیرد. این کار را به خاطر زنده ماندن دیگر کره ها انجام دهید و شما می دانید که هرچه این کره اسب بیشتر زنده بماند، خطر انتقال ویروس به حیوانات دیگر بیشتر است.”
یک واکسن علیه EHV وجود دارد که در درجه اول مورد استفاده نریان ها قرار می گیرد، اما دامپزشکان آن را برای مادیان ها در معرض خطر نیز توصیه می کنند. به عنوان مثال؛ حداقل سه هفته قبل از کشش، مادیان را واکسینه کنید و نریان را تا سه هفته از اسب آبستن دور کنید.

وی اضافه می کند: “حتی اگر خودشان بیمار نشوند، می توانند منبع ویروسی برای مادیان آبستن واکسینه نشده باشند که این عامل به سقط مادیان منجر خواهد شد.”
مهمترین عامل، برنامه ریزی از قبل برای واکسیناسیون است. سرتیچ می گوید: “اگر هیچ اقدامی برای محافظت از مزرعه خود انجام نداده باشید، قطعا با سقط مادیان روبرو خواهید شد.”

نقش ویروس هرپس اسب در سقط

• جنین بالارونده!

این عفونت جفت به عنوان شایع ترین علت سقط باکتریایی که استرپتوکوکوس زواپیدمیکوس و اشریشیاکلای به عنوان مقصر معمول آن هستند، شناخته می شود. وقتی باکتری های محیط رحم و دهانه رحم به رحم دسترسی پیدا می کنند، واکنش التهابی در رحم رخ می دهد.
کارن ولف سیدورف می گوید: “این باعث انقباض و سقط مادیان می شود. سرتیچ می گوید: “سه مانع، ناحیه رحم و عضله اصلی آن، داخل واژن دهلیز و دهانه رحم، به جلوگیری از عفونت باکتریایی کمک می کند. مگر اینکه مادیان از نظر ساختار باروری ضعیف باشند یا توانایی کافی را نداشته باشند. در این صورت زایمان دشوار خواهد بود و کشش بافت ها می تواند آسیب های جبران ناپذیری وارد کند.
اگر دهانه رحم نازک باشد، ساختار بدن پرینه او ضعیف خواهد بود و فرج وی مستعد جذب هوا، بقایا و مواد مدفوع به داخل واژن خواهد بود که باعث ایجاد یک عفونت باکتریایی می شود که می تواند به آرامی از طریق دهانه رحم به داخل مجرا نفوذ کند.”
سرتیچ می گوید: “مادیانی که از پروینوال ضعیفی رنج می برند می توانند عمل Caslick (بخیه قسمت فوقانی فرج تا دهانه زیر لبه اگن) انجام دهند. وی می گوید که دامپزشکان باید مادیان در معرض خطر صعود به جفت را ماهانه کنترل کنند. هر اسب ماده ای که عمل Caslick انجام می دهد، باید بخیه های آن را قبل از زایمان بردارد.”
ولف سیدورف می گوید: “تکامل اولیه یا شیردهی غدد پستانی می تواند نشانه سقط جنین قریب الوقوع باشد.”

• جفت نوکاردیوز فرم

این جفت ناشی از یک جفت موکوئید (شبیه مخاط) است که رحم را تحت تاثیر قرار میدهد و محققان هنوز هم از علت دقیق چگونگی انتقال باکتری اطلاعی ندارند. ولف سیدورف می گوید: “جفت نوکاردیوز فرم باعث از بین رفتن میکروویلی جفت می شود که همراه با ترشح موکوئید قهوه ای همراه است. این امر باعث جدا شدن جفت از دیواره رحم می شود و بر توانایی کره اسب در به دست آوردن مواد مغذی و اکسیژن مورد نیاز برای رشد تاثیر می گذارد.”
وی ادامه می دهد: “زمانی که سقط اسب ماده رخ می دهد، بافت آسیب دیده آنقدر بزرگ می شود که کره اسب دیگر نمی تواند در آن محیط زنده بماند. گاهی اوقات اصلا بزرگ نیست و شما متوجه نخواهید شد که مادیان به آن مبتلا شده اند یا نه، مگر اینکه واقعا به جفت نگاهی بیندازید. ممکن است تنها یک نقطه کوچک وجود داشته باشد و در این موارد کره اسب سالم است.”
جفت نوکاردیوز فرم می تواند منجر به تولد نوزاد مرده یا ضعیف شود. سرتیچ می گوید: “در بسیاری از موارد، خون جنین آلوده نیست. اما غشای جنین آلوده است و باید یک رقابت بین پیشرفت عفونت و رشد جنین رخ دهد.”
ولف سیدورف هشدار می دهد که هر چه مادیان مبتلا را در حین بارداری تحت درمان قرار دهید، احتمال زنده ماندن کره اسب کمتر می شود.

نقش جفت نوکاردیوز فرم در سقط اسب ماده

• جفت خون هموژن

ولف سیدورف می گوید که با این نوع جفت تا قبل از سقط جنین، هیچ نشانه ای از دردسر قریب الوقوع نخواهید دید. در این موارد باکتری ها یا ویروس هایی مانند لپتوسپیراها، ویروس های هرپس یا سالمونلا وارد جریان خون مادیان می شوند و باعث عفونت سیستماتیک می شوند. سقط اسب ماده می تواند بسته به مرحله حاملگی و شدت بیماری رخ دهد.
لپتوسپیروز می تواند باعث سقط جنین های میان مدت تا اواخر بارداری شود. تیمونی می گوید: “این اتفاق در ماه های بارانی، بین ماه های مهر و دی، بیشتر دیده می شود. برای مادیانی که در سه ماهه دوم قرار دارند، واکسنی وجود دارد که آنها را از خطر ایمن می کند.”

• جفت مایکوتیک

هنگامی که ارگانیسم هایی مانند Aspergillus spp از طریق دهانه رحم یا دستگاه تنفسی از طریق جریان خون به جفت دسترسی پیدا می کند، می تواند منجر به سقط جنین شود. ضایعات می توانند در جفت و جنین ایجاد شوند و باعث خشک شدن، ضخیم شدن و گرم شدن سطح جفت (غشای خارجی جنین) شود.
ولف سیدورف توصیه می کند که اسب های باردار که هر نوع جفت داشته اند، از نزدیک کنترل کنید و با انجام سونوگرافی ماهانه از راه رحم و در صورت لزوم، انجام سونوگرافی از طریق شکم تا شش و هفت ماهگی این کار را امکان پذیر کنید. دامپزشک می تواند سنجش های هورمونی سرمی را برای ارزیابی سطح پروژسترون و استروژن انجام دهد که به طرز بالقوه ای به شناسایی مشکلات قریب الوقوع و درمان سریع زودرس کمک می کند.

علت های غیر عفونی سقط اسب ماده کدامند؟

• دو قلو شدن

سرتیچ می گوید: ” دوقلوزایی شایع ترین علت غیر عفونی سقط جنین است. بررسی مادیان های اصلاح شده از نظر تخمک گذاری 14 تا 17 روز از نظر بارداری و علائم دوقلو بسیار مهم است. اگر دامپزشک جنین را دوقلو تشخیص دهد، می تواند به طور دستی جنین را قبل از اینکه در معرض خطر قرار گیرد، کنترل کند”
اگر اجازه رد شدن به دوقلوها داده شد، معمولا یکی از آنها می میرد. سرتیچ می گوید: “سطح کافی برای اتصال جفت هر دو جنین به اندازه کافی برای تامین تبادل گاز و مواد مغذی مورد نیاز برای تغذیه در هر دو جنین وجود ندارد.” وی گفت: “بنابراین آنها به سختی تامین می شوند و اگر اندازه جنین ها نابرابر باشد، معمولا جنین کوچکتر می میرد. اما اگر اتصال سطح وسیع تری داشته باشد، برای مدت طولانی تری ادامه خواهد یافت.”

• پیچش بند ناف

اگر بند ناف تا حدی پیچیده شود که خون رسانی از جفت را قطع کند، جنین می میرد و سقط می شود. دلیل پیچ خوردگی مشخص نیست، اما دلیل عمده آن طولانی بودن طناب است.

• سندرم از دست دادن باروری مادیان (MRLS)

پرورش دهندگان رخ دادن این اتفاق را در اوایل و اواخر حاملگی تشخیص داده اند. زمانی که اسب ها در چراگاه علوفه ناخواسته ای را مصرف می کند، حشراتی به نام setae به دستگاه گوارش آنها نفوذ می کند و اجازه می دهد که باکتری ها از روده ها به جریان خون منتقل شوند که در نتیجه منجر به عفونت جفت و سقط سریع می شود.

• سرم زنی Fescue

اگر مادیان باردار در مرتع ها مجاز به خوردن فسکو آلوده به اندوفیت Neotyphodium coenophialum باشند، عواقبی، مانند بارداری طولانی، آگالاکتیا (عدم شیردهی)، جفت ضخیم شده، جدایی زودرس جنین، سقط جنین، مرده زایی، دیستوکیا (تولد دشوار) و تولد کره ضعیف به همراه دارد. مالکین می توانند حداقل 60 تا 90 روز قبل از زایمان از این مشکل جلوگیری کنند.

• ناهنجاری های رشد

سرتیچ می گوید: “یکی از دلایل مربوط به سقط، حاملگی در بدن رحم است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که جنین آنطور که باید رشد نمی کند، بلکه در قسمت پایین رحم رشد می کنند.”

• دارو

سرتیچ می گوید: “سقط اسب ماده به دلیل داروسازی غیر معمول است، اما دامپزشک باید در صورت استفاده از پروستاگلاندین ها (که برای دستکاری چرخه های استروس استفاده می شوند) و اکسی توسین (هورمونی که برای انقباض رحم و زایمان استفاده می شود) از دوز های بسیار کم استفاده کرد.

نقش دوقلوزایی در سقط جنین اسب

کلام آخر

“اگر شما شاهد بدترین اتفاق بودید و اسب ماده دچار سقط جنین شد، سرم Leptospirosis spp را دریافت کنید، استخوان را کالبد کنید و معاینه میکروسکوپی را انجام دهید تا علت آن را پیدا کنید. حتی اگر جنین دوقلو باشد شما باید کالبد شکافی را انجام دهید.”
دانستن علت سقط اسب ماده می تواند به پرورش دهندگان و دامپزشکان کمک کند تا مادیان برای بارداری موفق در آینده مدیریت شوند. ما در این مقاله کاربردی تمام علت های سقط اسب ماده را برای شما ارائه دادیم که امیدواریم از آن لذت برده باشید.

https://thehorse.com/139466/agents-of-abortion-why-mares-abort/