8 مرحله برای تولید مثل مادیان
آیا قصد تولید مثل مادیان خود را دارید؟ در این نوشته خواهید آموخت که چگونه با یک رویکرد ساختارمند و به صورت گام به گام، با کمک تیم دامپزشکی خود میتوانید هر مادیان را مدیریت کنید و در بهار سال آینده موفق شوید.
برای داشتن شانسی برای یک بارداری موفقیتآمیز، یک روش ساختارمند برای مدیریت تولید مثل مادیانهای خود پیاده کنید. اسپرم، تخمک را ملاقات میکند. اگر تولید مثل مادیانها به همین سادگی بود، شاخهای از حرفه دامپزشکی که به تولید مثل اسب اختصاص داشت را نداشتیم. حتی مادیانهای آماده جفتگیری و نرهای قادر به جفتگیری همیشه بچه تولید نمیکنند و اگر گله مادیانهای شما مجموعه ای از مادیانهای جوان، مسنتر و یا نیمهبارور را در خود جای داده است، برای اطمینان از موفقیتآمیز بودن فصل تولید مثل، حتی باید بیشتر فکر کنید و وضعیت آنها را ثبت کنید. اتخاذ یک رویکرد ساختارمند و گام به گام برای مدیریت هر مادیان، با همکاری تیم دامپزشکی شما، میتواند به موفقیت در بهار سال آینده کمک کند.
مرحله 1: سلامت کلی مادیان را در بررسی کنید
هیچ دستورالعمل واحدی برای مدیریت مادیانها وجود ندارد و دامپزشکان باید هر مادیان را به صورت جداگانه ارزیابی کنند. پیش از تمرکز بر روی سلامت دستگاه تولید مثل مادیان، صاحبان باید سلامتی کلی او را بررسی کنند. آیا او سالم به نظر میرسد؟ آیا سمهای او سلامت هستند؟ چه واکسیناسیونهایی باید انجام شود؟(درباره بایدها و نبایدهای واکسیناسیون اسب در این مقاله بیشتر بخوانید.) آیا او به شمارش تخمک(بیشتر در این مورد بخوانید) نیاز دارد؟ آیا وزن مادیان بیش از اندازه یا خیلی کم است؟ آیا نیاز به معاینه دندانپزشک دارد؟
یکی از مهمترین مشاهدات اولیهای که محققی از کنتاکی آمریکا انجام میدهد، بررسی نمره وضعیت بدن مادیان است. در حالت ایدهآل، نمره مادیانها قبل از تولید مثل باید بین 5 تا 7(در مقیاس 1 تا 10) باشد. او میگوید که دندههای اسب باید قابل لمس و غیر قابل دیدن باشند. همچنین به دنبال چربیهای برجسته یا سایر ناهنجاریهایی که ممکن است نشان دهد مادیان دارای اختلال عملکرد غده هیپوفیز(PPID یا بیماری کوشینگ اسب)، اختلال در عملکرد انسولین یا بیماری دیگری است که میتواند بر دستگاه تولید مثل تاثیر بگذارد. همچنین سابقه تولید مثل مادیان از جمله مشکلات مربوط به بارداری، آندومتری(التهاب دیواره رحم) یا سقط جنین را در نظر بگیرید.
اگر تولید مثل مادیان به صورت زنده انجام شود، مهم است که شرایط سوله تولید مثل را بدانید. برای مثال، برخی از سولههای تولید مثل به واکسیناسیون خاصی احتیاج دارند، مانند ویروس هرپس، که دامپزشکان معمولا سه هفته تا سه ماه قبل از تولید مثل برای جلوگیری از قرار گرفتن اسب نر در معرض ویروس، آن را انجام میدهند. صاحبان باید از سابقه واکسیناسیون مادیان اطلاع داشته و واکسنهای بیماریهای آن منطقه را حتی در دوران بارداری به او تزریق کنند.
برای کاهش خطر سقط خود به خودی، توصیه میشود مادیانها را در برابر ویروس هرپس در ماه پنج، هفت و نه از بارداری واكسینه كنید. در برخی از مزارع پرتردد ، دامپزشکان ممکن است هر دو ماه واکسن ویروس هرپس را تجویز کنند. سلامتی اسب را کنترل کنید.
مرحله 2: یک معاینه سلامت تولید مثل مادیان انجام دهید و مشکلات را شناسایی کنید
تولید مثل مادیان یک کار تیمی بین صاحب اسب و دامپزشک است. دامپزشکان معمولا برای شناسایی و مدیریت مشکلات احتمالی قبل از تولید مثل، آزمایش سلامت تولید مثل را انجام می دهند. درباره این آزمایش اطلاعات بیشتری کسب کنید اغلب اوقات مادیان در صورت عدم بارداری بعد از دو یا سه تلاش اول، تنها به آزمایش سلامت تولید مثل نیاز دارد.
آزمایش سلامت تولید مثل مادیانهایی که دارای مشکل برای باردار شدن هستند یا مادیانهای میانسال بسیار مهم است. این آزمایش برای حل مشکل یا ارائه اطلاعات پیش آگاهانه است تا مالک اسب آگاهانه تصمیم بگیرد.
معاینه همچنین شامل لمس ناحیه رحم و معاینه سونوگرافی خواهد بود. این ابزارها به تعیین مرحله چرخه فحلی مادیان کمک میکند. همچنین میتوان به دامپزشک اجازه داد اندازه و عملکرد تخمدانها را بررسی کرده و ناهنجاریهای احتمالی درون رحم و واژن را شناسایی کند، مانند مایعات بیش از حد که میتواند نشانه التهاب یا پاکسازی ضعیف رحم باشد.
نمونهبرداری از آندومتر اطلاعات دیگری به ارزیابی اضافه میکند. دامپزشک در این روش بخشی از آندومتر را در ابعاد میکروسکوپی ارزیابی میکند تا ناهنجاریهایی مانند التهاب، زخم بافتی در اطراف غدد و رگها را جستجو کند. ارزیابی بافت آندومتر میتواند به دامپزشک کمک کند تا احتمال بارداری مادیان و وضعیت بارداری تا زاده شدن کره را پیشبینی کند.
اگر دامپزشک به اطلاعات بیشتری در مورد مادیان نیاز داشته باشد، میتواند یک معاینه هیتروسکوپی انجام دهد که شامل قرار دادن آندوسکوپ در رحم برای یافتن ناهنجاریهایی از قبیل اجسام خارجی، چسبندگی یا پلاکهای قارچی یا باکتریایی است. اطلاعات جمعآوری شده در طول آزمایش سلامت تولید مثل مادیان میتواند به دامپزشک شما کمک کند تا برخی از روشهای مدیریتی یا درمان را قبل از تولید مثل توصیه کند.
مرحله 3: چرخههای مادیان را کنترل کنید.
اکنون که دامپزشک شما هرگونه مشکل احتمالی تولید مثل مادیان را تشخیص داده و درمان کرده است، باید قبل از تولید مثل مطمئن شوید که چرخه مادیان شما به طور معمول انجام میشود. مادیانها به صورت فصلی آماده جفتگیری هستند، به این معنی که مثلا در بهار و تابستان، در پریودهای روزانه آماده جفتگیری میشوند. با این حال، برخی از مادیانها چرخههای سالانه دارند.
بسیاری از پرورشدهندگان، به ویژه پرورشدهندگان تروبرد، سعی میکنند مادیانهای خود را در اواخر زمستان یا در بهار باردار کنند، بنابراین کرهها در اوایل سال به دنیا میآیند. بنابراین، شاید لازم باشد چرخه تولید مثل مادیان در زمستان انجام شود، زمانی که او معمولا در دوره غیرفعال بودن قرار دارد(زمانی که فحلی ندارد). پرورشدهندگان میتوانند مادیان را با استفاده از روشهایی مانند نور مصنوعی و یا هورمون درمانی به انجام چرخه تحریک کنند.
با كوتاه شدن شبها و افزایش نور روز(یا با تاثیر نور مصنوعی یا هورمون درمانی)، سطح ملاتونین در بدن پایین میآید و باعث ترشح هورمون آزادكننده گنادوتروپین(GnRH) میشود. سپس GnRH به غده هیپوفیز قدامی میرود كه عمل ترشح هورمون فولیكول(FSH) و هورمون لوتئین(LH) را بر عهده دارد و آنهایی که تخمدانها را تحت تاثیر قرار میدهند، رشد فولیکولی را تحریک میکنند.
مادیان فولیکولها را میسازد و برگشت میدهد تا جایی که یک فولیکول غالب ایجاد میشود که استروژن کافی تولید میکند تا اولین دوره فحلی قوی ایجاد شود. سپس هورمون لوتئین باعث تخمکگذاری(در فولیکول غالب) میشود. مادیان از دوره غیرفعال بودن، زمانی که چرخهای وجود نداشت، یک دوره گذار که معمولا قبل از اولین تخمکگذاری حدود 60 روز طول میکشد را طی میکند.
مرحله 4: چرخه فحلی مادیان را دنبال کنید تا بدانید چه زمانی تخمکگذاری میکند
چرخه فحلی مادیان 21 روز طول میکشد، اما او تنها برای پنج تا هفت روز آماده تولید مثل است. تخمکگذاری در طی 24 تا 36 ساعت آخر از چرخه فحلی اتفاق میافتد. هدف همواره باید تولید مثل مادیان نزدیک به زمان تخمکگذاری باشد.
دانستن زمان آمادگی مادیان برای تولید مثل برای تعیین زمانی که دامپزشک مادیان را برای یافتن فولیکولها معاینه میکند، مهم است. این معاینه میتواند به تعیین زمان تخمکگذاری و زمان تولید مثل مادیان، به صورت طبیعی یا لقاح مصنوعی(AI) کمک کند.
برای شناسایی آمادگی تولید مثل مادیان از علائمی مانند علاقه به اسب نر(به ویژه در تماس سرها)، چمباتمه زدن به حالت تولید مثل(پذیرش)، بالا بردن دم و تکرر ادرار نیز میتوان کمک گرفت. علائمی که نشان میدهد مادیان آمادگی پذیرش نر را ندارد شامل گوشهای بسته، بستن دم، پرخاشگری و ضربه زدن به سمت نر و بیعلاقگی به نر است.
مرحله 5: زمان تولید مثل مادیان را تعیین کنید
هنگامی که چرخه تولید مثل مادیان شروع شد، مالک باید تصمیم بگیرد که آیا در اولین دوره تولید مثل را انجام دهد -این روش معمول نیست- یا منتظر دورههای بعدی باشد که نرخ بارداری بالاتری دارند. با این حال، اگر تولید مثل تروبرد را انجام میدهید، میخواهید این کره اسب تا آنجا که ممکن است نزدیک به 1 ژانویه -تاریخ رسمی تولد نژاد- متولد شود.
روش تولید مثل -زنده یا لقاح مصنوعی- زمان تولید مثل مادیان را نیز تعیین میکند. تولید مثل از طریق لقاح مصنوعی تا حدی بر اساس استفاده از اسپرم تازه، سرما دیده یا منجمد است. اسپرم تازه بالاترین نرخ باروری را دارد زیرا فرآوری نشده است، اما قابل حمل نیست و باید فورا استفاده شود. ماندگاری مایع اسپرم وابسته به نریان است اما از 36 تا 48 ساعت از زمان جمعآوری تا لقاح مناسب است. با این روشها دامپزشک باید مادیان را برای تخمکگذاری ظرف 24 تا 40 ساعت پس از تلقیح آماده کند. استفاده از اسپرم یخزده میتواند حتی پیچیدهتر باشد زیرا تلقیح باید طی شش ساعت قبل یا بعد از تخمکگذاری انجام شود و بنابراین، کمترین میزان موفقیت را ایجاد میکند.
برای تولید مثل مادیان با مایع اسپرم خنک شده، باید تعیین کنید که در چه روزهایی جمعآوری و حمل میشوند و آیا آنها با هواپیمای تجاری یا از طریق FedEx یک شبه حمل میشوند. این به شما کمک می کند تا زمان تلقیح خود را با استفاده از عوامل تحریککننده، تخمکگذاری را برای زمانی که مایع اسپرم را دریافت میکنید، انجام دهید.
مرحله 6: از فناوری دامپزشکی برای تخمکگذاری مادیان استفاده کنید
یک راه برای زودتر باردار شدن مادیان و یا پیگیری بهتر چرخه او این است که پس از اولین دوره پس از به دنیا آوردن یک کره، اگر میخواهید دوباره تولید مثل مادیان را انجام دهید، دامپزشک او را با چرخه کوتاه روبرو کند. دامپزشک با تجویز پروستاگلاندینهای بیرونی این کار را انجام میدهد تا او را زودتر به چرخه تولید مثل برگرداند. این کار دوره 14 تا 17 روزه(بین دوره فحلی) را کوتاه میکند. زمان بازگشت مادیان به دوره تولید مثل به اندازه فولیکول در زمان دریافت پروستاگلاندین بستگی دارد(معمولا شش روز پس از تخمک گذاری).
بگذارید بگوییم هنگامی که به او پروستاگلاندین میدهید، او یک فولیکول 25 میلیمتری در تخمدان خود دارد. احتمالا چهار یا پنج روز طول میکشد تا او به دوره تولید مثل برسد و سه تا چهار روز بعد تخمکگذاری میکند. اگر او هنگام تزریق پروستاگلاندین، یک فولیکول بزرگ 35 میلیمتری در تخمدان خود داشته باشد، اگر از جسم زرد(ساختار تولید پروژسترون که پس از آزاد شدن تخمک از فولیکول ایجاد میشود) خلاص شوید، مادیان طی دو تا سه روز وارد دوره تولید مثل میشود و دو تا سه روز بعد تخمکگذاری میکند.
یک عامل القای تخمکگذاری مانند آنالوگ GnRH، همچنین میتواند به مالکان مادیان کمک کند تا زمان تولید مثل مادیان را پیشبینی کنند. استفاده از عامل القای تخمكگذاری تنها یك ضمانت برای این است که اطمینان حاصل كنید كه در همان زمانی که شما میخواهید تخمكگذاری انجام میشود.
توصیه میشود زمانی که مادیان در دوره فحلی قرار دارد، به صورت روزانه او را معاینه کنید. اگر مادیان را بیشتر مورد معاینه قرار دهید، کار بهتر انجام میشود. مادیانی که در دوره تولید مثل نیست با مادیانی که در اوایل دوره است در مقابل مادیانی که در زمان مناسبی از دوره قرار دارد(هنگامی که علائم رفتاری دوره فحلی را کامل نشان میدهد) بسیار متفاوت است. با مایع اسپرم منجمد، گاهی اوقات سه بار در روز مادیان را معاینه کرده و هرگاه به او نگاه کنید چیزهای زیادی میآموزید. زمانی که وقتی برای تولید مثل مشخص کردید، از دامپزشک خود بخواهید بر تولید مثل زنده یا لقاح مصنوعی نظارت کند. درباره لقاح مصنوعی بیشتر بخوانید.
مرحله 7: رحم را وادار به تخلیه کنید، به ویژه در مادیانهای دارای مشکل
هر بار که تولید مثل مادیان انجام میشود، بدن او یک واکنش التهابی طبیعی برای از پاکسازی رحم از اسپرمهای مرده، سلولهای التهابی و آلودگیها نشان میدهد که معمولا در 12 ساعت اولیه پس از تولید مثل رخ میدهد. در شرایط طبیعی تولید مثل، تولید مثل مادیانها بارها و بارها انجام میشود و دستگاه تناسلی او توانایی پاکسازی پس از چندین زاد و ولد را دارد. تولید مثل در شرایط کنترل شده توسط انسان میتواند روند پاکسازی را تحت تاثیر قرار دهد و در نتیجه پس از تولید مثل، آندومتر مقاوم ایجاد کند. اگر مادیان در رحم خود مایع داشته باشد، این را میتوان به عنوان نشانهای از ضعف فیزیولوژیكی مانند مشکل در انقباض رحم، تخلیه رحم یا دهانه رحم بررسی کرد.
بعضی از مادیانها، به ویژه آنهایی که چندین کره به دنیا آوردهاند و دچار گشادی رحم هستند، ممکن است در این روند پاکسازی طبیعی مشکل داشته باشند. رحم مادیان جوان بالای لگن است و میتواند آلودگیها را از طریق دهانه رحم و واژن بهتر خارج کند. در مادیانی که کرههای متعددی زاییده است، رحم میتواند در زیر سطح لگن آویزان شود و باعث از بین رفتن ترشح رحم میشود زیرا در این حالت، مایعات باید در سربالایی حرکت کنند. برای کمک به پاکسازی رحم، به مالکان مادیانها توصیه میشود مادیانهایی که اخیرا تولید مثل نکردهاند را بیرون بیاورند تا بتوانند حرکت کنند.
تجویز اکسیتوسین، شستشوی رحم و طب سوزنی نیز میتواند به انقباض رحم کمک کند. علاوه بر این، داروهایی مانند میزوپروستول یا بوسکوپن ممکن است آرامش دهانه رحم را بازگرداند، این روش امکان دارد به مادیانهای مسنتر با دهانه رحم تنگ که از تخلیه جلوگیری میکند، کمک کند.
مرحله 8: بارداری را بررسی کنید
هنگامی که تولید مثل مادیان شما انجام شد، آخرین مرحله مهم اطمینان از بارداری او است. دامپزشک میتواند 14 تا 15 روز پس از تخمکگذاری، بارداری را با استفاده از سونوگرافی تایید کند. اگر مادیان باردار نباشد، دامپزشک توانایی این را دارد که علل احتمالی را کشف کرده و قبل از اقدام به تولید مثل مجدد او، آنها را برطرف کند.
لینک متن ترجمه شده
8 Steps for Breeding Your Mare – The Horse
گل گفتید دست مریضاد
شما کانال تلگرام هم دارین؟
کجا می تونم اطلاعات کاملتری درباره این موضوع پیدا کنم
مشاوره آنلاین از چه طریقی صورت می گیره؟
من یکی از کاربران دائمی سایت شما هستم
مشاورینتون قابل اعتمادن؟
هزینه رپورتاژ آگهی توی سایت شما چنده؟
آدرس دفترتون کجاست